De 5 belangrijkste inzichten over het bedtijdritueel bij baby’s
Toen mijn baby net geboren was, dacht ik dat ik alles onder controle had. Maar toen het op slapen aankwam, bleek dat een stuk ingewikkelder. Overal las ik over het belang van een bedtijdritueel, maar ik wist niet waar ik moest beginnen. Wat moest ik precies doen? Wat hielp écht om mijn baby rustig en klaar voor slaap te maken? Ondanks alle adviezen die ik had gelezen, bleef het onrustig en werd het bedtijdritueel eerder een strijd dan een rustmoment.
Uiteindelijk ontdekte ik dat het niet zozeer ging om de perfecte volgorde of de “beste” stappen, maar om de voorspelbaarheid en het vertrouwen dat mijn baby voelde. In dit blog deel ik de belangrijkste inzichten die ik leerde over bedtijdrituelen – want soms is het niet wat je doet, maar hóe je het doet, dat het verschil maakt.
Waarom is een bedritueel belangrijk?
In periodes van slaapregressie of veranderingen, zoals doorkomende tandjes, biedt een bedtijdritueel nog extra houvast. Het helpt je baby om zich te ontspannen en die vertrouwde rust weer terug te vinden, zelfs wanneer er in zijn of haar kleine wereld iets verandert.
1. Hoe helpt een bedtijdritueel je baby om rustig in slaap te vallen?
Een bedtijdritueel helpt je baby om rustig in slaap te vallen door structuur en voorspelbaarheid te bieden. Baby’s en dreumesen begrijpen misschien nog niet alles wat er om hen heen gebeurt, maar ze voelen zich veilig wanneer dingen op een vertrouwde manier verlopen. Een vast ritueel – zoals een badje, het aandoen van een slaapzak en een zacht liedje – geeft je baby duidelijke signalen dat het tijd is om tot rust te komen.
Door bij elke slaapje dezelfde stappen te herhalen, creëer je voorspelbaarheid en een rustige overgang van activiteit naar rust. Het ritueel helpt de hersenen van je baby te wennen aan een natuurlijk ritme van inspanning en ontspanning, wat het slapen uiteindelijk makkelijker maakt. Daarnaast kan een slaapritueel helpen om prikkels af te bouwen. Door rustgevende stappen te volgen, zoals zacht praten, huid-op-huidcontact of een liedje, krijgt je baby minder last van opwinding of overprikkeling.
2. Wanneer start je met een bedtijdritueel?
In de eerste weken na de geboorte is je baby nog volop bezig met wennen aan zijn nieuwe omgeving, en slaappatronen zijn vaak nog onregelmatig. Rond de leeftijd van 6 tot 8 weken kun je echter beginnen met een simpel bedtijdritueel. Zodra je baby vier maanden is, wordt een vast slaapritueel steeds belangrijker, omdat zijn slaap dan meer in een ritme komt. Heb je een dreumes en nog geen vast bedtijdritueel? Geen zorgen, het is nooit te laat om hiermee te beginnen.
3. Welke onderdelen kun je toevoegen aan een bedtijdritueel voor je baby?
Een effectief bedtijdritueel bevat een aantal rustige, voorspelbare stappen. Dit kan beginnen met een warm badje of een douche, gevolgd door een schone luier, pyjama en een slaapzak. Voeg een verhaaltje toe, zing een zacht liedje, of praat over de dag – je baby geniet ervan om jouw stem te horen.
4. Wel of geen voeding toevoegen tijdens het bedtijdritueel?
Newborns
Newborns hebben vaak hulp nodig bij het in slaap vallen en gaan soms slapen tijdens de voeding. Om te voorkomen dat je baby te sterk gaat associëren tussen voeden en slapen, is het goed om soms andere manieren te proberen. Overdag kun je een ritme aanhouden van voeden – spelen/knuffelen – slapen. MAAR lieve mama, laat je niet gek maken door alle tegenstrijdige informatie die je leest op het internet over negatieve associaties. Koester de momenten dat je newborn bij je in slaap valt en maak er alsjeblieft geen (wed)strijd van om je baby te laten slapen zonder fles of borst.
Baby’s ouder dan zes maanden
Bij baby’s vanaf zes maanden kan het prettig zijn om je baby te helpen in het zelfstandig in slaap leren vallen. Niet door te slaaptrainen, de emoties van je kind te negeren of andere manieren die tegen je moedergevoel in gaan. Slapen is net als fietsen, zwemmen, schrijven etc. een leerproces.
En als het in slaap voeden voor jullie heel fijn werkt: blijf dit dan vooral doen! Laat je niet gek maken door wat de maatschappij als norm ziet. Zolang het voor jou als moeder goed voelt, er rust en voorspelbaarheid is in de dagen en nachten, waarom zou je dan iets willen veranderen?
5. Moet het bedtijdritueel altijd exact hetzelfde zijn?
Hoe ga je om met het bedritueel als bijvoorbeeld de oppas er is. Of de opvang je baby naar bed brengt? Het ritueel hoeft niet altijd exact hetzelfde te zijn. Voorspelbaarheid in het ritueel is wel prettig. Een klein verschil maakt niet uit, zolang de basis maar hetzelfde is. Een voorbeeld hiervan is:
– schone luier / pyjama aan / slaapzak aan
– een boekje lezen / plaatjes kijken
– gordijnen dicht
– knuffelen en/of liedje zingen
– in bed leggen
Tot slot
Een bedritueel is een belangrijk en duidelijk signaal voor je baby dat het bedtijd is. Je kan hiermee 6 tot 8 weken na de geboorte mee beginnen. Houd je aan een aantal vaste onderdelen tijdens het bedritueel. Heb je nog een pasgeborene dan kan er een voeding bij horen. Bij oudere baby’s hoeft dat niet meer, maar mag het wel. Ook als de oppas er is of je kindje bij de opvang gaat slapen is een vaste basis van het slaapritueel voor je baby prettig.
Merk je ondanks bovenstaande inzichten geen verschil met het gaan slapen van je baby? Blijven de slaapjes overdag kort, duurt het lang voordat je baby in slaap valt en zijn de nachten nog steeds onvoorspelbaar? Neem vrijblijvend contact met me op via info@slapendebaby.nl. Daarnaast geef ik elke maand vijf gratis (online) gratis gesprekken weg van een half uur. Tijdens dit gesprek krijg je minimaal 2 gouden tips die zorgen voor meer slaap voor jou en je baby. Wil je meer tips ontvangen over o.a. slaap bij baby’s? Via @mirja.slapendebaby.nl deel ik regelmatig hele waardevolle tips.
Dit ben ik
Ik ben Mirja Slotman, moeder van 2 jonge kinderen. Ik werk als kindermanueeltherapeut en slaapcoach voor baby’s. Toen ik 7 jaar geleden voor de eerste keer mama werd, waren de nachten in het eerste jaar extreem onderbroken. Sindsdien ben ik me gaan verdiepen in alles wat met slaap en baby’s te maken heeft. Elk kind kan op een liefdevolle manier leren slapen. Dat ik hier ouders in mag begeleiden is een prachtig voorrecht.
Website: www.slapendebaby.nl
