Verloskundige zorg in Nederland; zo maak jij je eigen keuzes
Een zwangerschap brengt vaak blijdschap en gelukt, maar heeft ook begeleiding nodig. Hoe zit de zorg voor de zwangerschap nou eigenlijk in elkaar? Wat is de rol als aanstaande ouders? In deze blog laat ik je kennismaken met de standaard zorg. Ik vertel je ook hoe jullie zelf regie kunnen pakken. Daag je zorgverlener uit jullie uitleg en informatie te geven, zodat jullie je eigen keuzes kunnen maken.
Wat maakt het Nederlandse verloskundig systeem uniek?
Nederland heeft een uniek verloskundig systeem. Dit systeem maakt het mogelijk dat jij als zwangere vrouw je eigen keuzes kunt maken. Bijvoorbeeld de keuze voor onderzoek of om thuis te bevallen. De zorg rondom de zwangere vrouw en haar partner bekijkt men vanuit de fysiologie. Wat inhoudt dat een zwangerschap wordt gezien aan een normaal proces.
Zolang jullie zwangerschap normaal verloopt, zijn jullie onder controle bij een verloskundigenpraktijk. Verloskundigen zijn opgeleid om een goede risicoselectie te maken. Bij elke controle checkt je verloskundige of alles nog loopt zoals verwacht. Wanneer dit niet het geval is, zal de verloskundige extra onderzoeken verrichten of zal ze jullie verwijzen naar de gynaecoloog.
Welke keuzes heb je?
Vanaf het moment van een positieve test beginnen de keuzes voor jou als ouders in spe. Welke verloskundigenpraktijk kies ik, wil ik vervolgonderzoek voor het syndroom van down en ga ik borst of flesvoeding geven? Hieronder neem ik je per stap mee in de keuzes die je hebt.
De eerste controle
De verloskundige start bij de intake met screenen. Zij doet onderzoeken (echo, vragen, bloedonderzoek) om te kijken of alles normaal verloopt. Allereerst zal zij een anamnese afnemen. Dat is een vragenlijst over jullie gezondheid en de gezondheid binnen de familie. Ook zal ze een bloedonderzoek verrichten naar verschillende infectieziekten en je bloedgroep. Het leukste bij zo’n eerste consult is natuurlijk de echo. Klopt er een hartje en is het één kindje of misschien wel twee. Zonder dat je het zelf misschien weet, maak je op dit moment al keuzes. Voorafgaand aan de onderzoeken zal je verloskundige je namelijk om toestemming vragen. Geef je deze toestemming niet, dan mogen de onderzoeken ook niet verricht worden.
Onderzoeken in de zwangerschap
Je verloskundige zal je de standaard zorg aanbieden. Elke zwangere krijgt deze onderzoeken aangeboden. Door deze onderzoeken kan de verloskundige haar belangrijkste taak uitvoeren. Ze zal kijken of de zwangerschap normaal verloopt of dat er extra zorg nodig is. De standaard onderzoeken die je kunt kiezen zijn:
- Onderzoek naar chromosomale afwijkingen (NIPT)
- 13 en 20 weken echo
- Bloedonderzoek
Persoonlijke keuzes
Daarnaast zijn er persoonlijk keuzes, waarbij de verloskundige adviezen kan geven. Jullie kunnen dan de keuze maken die het beste bij jullie situatie past.
- Willen wij thuis of in het ziekenhuis bevallen
- Gaan wij borst of flesvoeding geven
Wat als het anders loopt?
Het controleren van de zwangerschap kan ertoe leiden dat het lijkt dat het niet normaal verloopt. Vaak verwijst je verloskundige je naar de gynaecoloog of maakt ze een extra echo. Als aanstaande ouders word je meegenomen in dit proces. Je krijgt uitleg en elke keer vraagt je verloskundige jullie hoe je hierin staat.
Met welke keuzes kan je te maken krijgen?
Bij elke keuze zal de verloskundige of gynaecoloog uitleggen waarom een bepaald onderzoek verricht moet worden. Wanneer er een keuze is tussen twee behandelingen helpt de verloskundige of gynaecoloog om een keuze te maken. Jullie krijgen duidelijke uitleg over de voor- en nadelen van beide mogelijkheden. Informed consent wordt dit genoemd.
- De manier van bevallen, vaginaal of via een keizersnede
- Het laten verrichten van vervolgonderzoeken, zoals groeiecho’s
- De bevalling laten inleiden (de bevalling met hulp op gang brengen)
- De zorg kan beter worden overgenomen door het ziekenhuis
Hoe maak je de keuze die bij jullie past?
Natuurlijk zijn er hulpmiddelen om de keuzes te maken die bij jullie passen. Zorgverleners gegeven veel informatie, vooral als het om onderzoeken gaat. Een verloskundige zal in principe nooit sturen naar een keuze maar neutraal blijven.
Websites met veel informatie over zwangerschap en geboorte (ontwikkeld door zorgverleners):
Als jullie zwanger zijn, praten jullie hier waarschijnlijk veel over. Verhalen en adviezen van naasten kunnen helpen in het maken van keuzes. Bijvoorbeeld bij het kiezen van een kraamorganisatie. Het kan ook onrust gegeven, omdat jullie juist een ander gevoel hebben. Laat je informeren, maar maak eigen keuzes! Vraag gerust je verloskundige of gynaecoloog om het nogmaals uit te leggen. Je kan hierbij ook heel goed de website 3goedevragen.nl gebruiken.
Lees voldoende informatie
Meer neutraal zijn boeken of cursussen over de zwangerschap en geboorte. Een cursus of boek geeft inzicht en kennis, waardoor jullie je keuzes beter kunnen maken. Leuke boeken zijn:
- De vrije geboorte
- Positief over bevallen
Een zwangerschapscursus kunnen jullie vinden in de buurt of jullie kunnen online een cursus volgen.
Wees onderdeel van jullie zwangerschap
In deze blog heb ik jullie willen laten zien wat er allemaal bewust en onbewust op je afkomt bij een zwangerschap. Hoe het verloskundig systeem werkt en wat jullie rol als aanstaande ouders is.
In Nederland wordt de zwangerschap gezien als een natuurlijk proces en heb je veel inspraak als aanstaande ouders. Mijn advies: neem die rol ook. Laat je informeren, ben betrokken als partner, leesboeken of volg een cursus.
Schrijf daarnaast belangrijke dingen op in een plan. Zorg dat het een plan van jullie samen is. Sta stil bij alle veranderingen. Zeker wanneer het anders loopt, wees niet bang om het plan aan te passen mocht de situatie veranderen. Door de regie te nemen, zal jullie ervaring beter worden.
Dit ben ik
Ik ben Antje Machen; verloskundige, zwangerschapscoach en docent babymassage. Ik heb 2 zoons van 3 en 5 jaar. Mijn ruime ervaring als verloskundige en het zelf moeder worden, hebben ervoor gezorgd dat ik Antje Machen Zwangerschapsadvies ben gestart. Ik bied cursussen aan ter voorbereiding op de bevalling, yogalessen en cursussen babymassage.
Website: www.antjemachen.nl
